Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥΣ

Ινδιάνοι...

Έγιναν γνωστοί από διάφορα κόμικς με χαρακτηριστικά στοιχεία τους περίεργους χορούς τους γύρω από την φωτιά, τα αστεία ονόματα τους, τα φτερά στο κεφάλι, τους ‘γραφικούς’ μάγους τους και το κάπνισμα της πίπας σε μια ένδειξη ειρήνης με τους ‘λευκούς’ του ιππικού. Θεωρήθηκαν απολίτιστοι, άνθρωποι με λιγότερα πνευματικά χαρίσματα, με μια λέξη …κατώτεροι. Ελάχιστοι όμως είναι αυτοί που έψαξαν να βρουν τι πραγματικά ήταν οι ινδιάνοι…
Ο πολιτισμός τους θεωρήθηκε, αυταρχικά, κατώτερος από αυτόν του σύγχρονου ανθρώπου με κριτήρια όμως άγνωστα. Οι άνθρωποι που έγιναν γνωστοί ως ‘ερυθρόδερμοι’, έζησαν στα εδάφη της Αμερικής, αλλά και πάρα πολλών άλλων σημείων στον πλανήτη, για χιλιάδες χρόνια πριν την έλευση των Ευρωπαίων. Προσέγγισαν την φύση με διαφορετικό τρόπο από τους δυτικούς, έζησαν απ’ αυτήν και γι’ αυτήν. Εισήγαγαν τα πνεύματα στην ζωή τους, πιστεύοντας ότι τα πάντα επηρεάζονται από τις ενέργειες τους και έτσι προσπάθησαν να τα εξευμενίζουν με ειδικές τελετές, κάτι που θεωρήθηκε ‘γραφικό’ από τους ‘πολιτισμένους’ Ευρωπαίους, αν και πρόκειται για την ίδια κατάσταση που συμβαίνει με τις τωρινές θρησκείες (λατρεία, προσευχή, εξομολογήσεις, προσπάθεια εξευμενισμού με εκκλησιασμούς και ανάματα κεριών κτλ.). Αγνοώντας τα …fast food, έζησαν από το κυνήγι των ζώων, αδιαφορώντας για την καλλιέργεια της γης την οποία σεβόταν ως μητέρα. Κάθε φυλή Ινδιάνων απέκτησε ξεχωριστά χαρακτηριστικά, ανάλογα με τον τόπο διαμονής της, όπως ήθη και έθιμα, ενώ ακόμα και στην γλώσσα υπήρχαν διαφορές.
Η αρμονική διαβίωση τους με την φύση, στην Αμερική, τελείωσε με την έλευση των ‘λευκών’. Οι πολεμιστές των Zuni, το 1540, συγκρούστηκαν για πρώτη φορά με τους άντρες του Φραντσίσκο Κορονάντο, προσπαθώντας να σώσουν την γη που τους φιλοξενούσε όλη τους την ζωή. Οι μάχες μεταξύ των δυο διεκδικητών της γης, κράτησαν τρεισήμισι αιώνες, με την τελευταία να καταγράφεται το 1890, όταν το αμερικάνικο ιππικό ‘καθάρισε’ την φυλή των Σίου, την οποία καθοδηγούσε το ‘Μεγάλο Πόδι’. Τέσσερα χρόνια νωρίτερα είχε παραδοθεί και η φυλή των Απάτσι, που πολέμησε στο Νέο Μεξικό και την Αριζόνα, όταν ο μεγαλύτερος ινδιάνος αρχηγός, ο Τζερόνιμο, συνελήφθη για τελευταία φορά.
Το τέλος των πολέμων βρήκε τους ινδιάνους απομονωμένους σε ελάχιστες εκτάσεις γης, προσπαθώντας να συνηθίσουν τον νέο τρόπο ζωής. Η ζωή τους μετατράπηκε σε προσπάθεια διατήρησης όσων περισσότερων εθίμων μπορούσαν, την ίδια ώρα που αρκετοί νέοι ινδιάνοι, προσχωρούσαν στην ανερχόμενη Αμερική, με τις μεγάλες πόλεις και την μοντέρνα ζωή. Ο πολιτισμός τους χάθηκε, οι ίδιοι αποτέλεσαν μέχρι και τουριστική ατραξιόν ενώ ο πληθυσμός τους παγκοσμίως, συρρικνώθηκε σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό.
Μια επιστολή-απάντηση προς τον πρόεδρο της Αμερικής, του 1894, όμως, θα υπάρχει πάντα για να μας θυμίζει ότι κάποτε υπήρξαν στον πλανήτη αυτό, κάποιοι που έζησαν αρμονικά με την φύση και της έδωσαν την βαρύτητα που της αξίζει. Απεστάλη από τον αρχηγό των ινδιάνων της περιοχής του Σηάτλ, ως απάντηση στο αίτημα για εξαγορά της γης τους, από την Αμερική:
“Πώς μπορείτε ν' αγοράσετε ή να πουλήσετε τον ουρανό ή τη ζεστασιά της γης; Η ιδέα μας φαίνεται περίεργη. Επειδή ακριβώς δεν μας ανήκουν η δροσιά του αέρα και η διαύγεια του νερού, πώς είναι δυνατόν να τα αγοράσετε; Κάθε κομματάκι αυτής της γης είναι ιερό για το λαό μου. Κάθε βελόνα του λαμπερού πεύκου, κάθε αμμουδερή κοίτη ποταμού, κάθε κομματάκι ομίχλης μέσα στα σκοτεινά δάση, κάθε ξέφωτο και κάθε βούισμα εντόμου είναι ιερό στη μνήμη και στην εμπειρία του λαού μου. Οι χυμοί που τρέχουν μέσα στα δέντρα μεταφέρουν τις μνήμες του ερυθρόδερμου ανθρώπου. (…)
Δεν ξέρω τίποτα. Τα ήθη μας είναι διαφορετικά από τα δικά σας. Η όψη των πόλεών σας προξενεί κακό στα μάτια των ερυθρόδερμων ανθρώπων. Αλλά αυτό μπορεί και να οφείλεται στο ότι ο ερυθρόδερμος είναι άγριος και δεν καταλαβαίνει. Δεν υπάρχει ένα ειρηνικό μέρος στις πόλεις των λευκών ανθρώπων. Δεν υπάρχει τόπος όπου μπορείς ν' ακούσεις τα φύλλα που αναπτύσσονται την άνοιξη ή το θρόισμα των φτερών κάποιου εντόμου. Αλλά μπορεί να γίνεται έτσι, γιατί είμαι άγριος και δεν καταλαβαίνω. Ο θόρυβος των πόλεων φαίνεται μόνο να προσβάλλει τα αυτιά. Και τι ενδιαφέρον υπάρχει πια στο να ζεις, αν δεν μπορείς να ακούσεις τη μοναχική κραυγή του κοκκινολαίμη ή τις συζητήσεις των βατράχων στα έλη τη νύχτα; Είμαι ένας ερυθρόδερμος και δεν καταλαβαίνω. Ο Ινδιάνος προτιμά τον γλυκό ήχο του αέρα, που ξεπετιέται πάνω από τα έλη και τη μυρωδιά του ίδιου του ανέμου, πλυμένου από τη βροχή του μεσημεριού ή αρωματισμένου από τα κουκουνάρια τον πεύκου. Ο αέρας είναι πολύτιμος για τον ερυθρόδερμο, γιατί όλα τα πράγματα μοιράζονται την ίδια αναπνοή - τα ζώα, τα δέντρα, ο άνθρωπος μοιράζονται όλοι την ίδια ανάσα. Ο λευκός άνθρωπος δεν φαίνεται να δίνει σημασία στον αέρα που αναπνέει. Σαν έναν άνθρωπο που θέλει πολλές μέρες για να πεθάνει, είναι αδιάφορος για τη δυσοσμία. Αλλά, αν σας πουλήσουμε τη γη μας, πρέπει να θυμόσαστε ότι ο αέρας μας είναι πολύτιμος, ότι ο αέρας μοιράζεται το πνεύμα του μ' όλα αυτά στα οποία δίνει τη ζωή. Ο άνεμος που έδωσε στον παππού μας την πρώτη του αναπνοή πήρε και τον τελευταίο του αναστεναγμό. (…)
Tι είναι ο άνθρωπος χωρίς τα ζώα: Αν εξαφανίζονταν όλα τα ζώα, ο άνθρωπος θα πέθαινε από μια μεγάλη πνευματική ερημιά. Γιατί αυτό που συμβαίνει στα ζώα, σε λίγο συμβαίνει και στον άνθρωπο. Όλα τα πράγματα είναι αλληλένδετα. Πρέπει να διδάξετε σrα παιδιά σας ότι το χώμα που πατούν έχει γίνει από τις στάχτες των προγόνων μας. Για να σέβονται τη γη, πείτε στα παιδιά σας ότι είναι εμπλουτισμένη από τις ζωές της φυλής μας. Διδάξτε στα παιδιά σας αυτό που διδάξαμε κι εμείς στα δικά μας, ότι η γη είναι η μητέρα μας. Ό, τι συμβαίνει στη γη συμβαίνει και στους γιους της γης. Όταν οι άνθρωποι περιφρονούν το χώμα, περιφρονούν τον ίδιο τον εαυτό τους. Ξέρουμε τουλάχιστον αυτό: η γη δεν ανήκει στον άνθρωπο, ο άνθρωπος ανήκει στη γη. Αυτό, το ξέρουμε. Όλα τα πράγματα είναι αλληλένδετα όπως
το αίμα ενώνει μια oικογένεια. Όλα τα πράγματα είναι αλληλένδετα. Ο, τι συμβαίνει στη γη, συμβαίνει και στους γιους της γης. Δεν είναι ο άνθρωπος εκείνος που ύφανε το νήμα της ζωής: εκείνος είναι μόνο μια κλωστή. Ό, τι κάνει στο νήμα το κάνει στον ίδιο του τον εαυτό.
Ακόμα κι ο λευκός άνθρωπος, που ο θεός του κάνει περίπατο και μιλάει μαζί του όπως δυο φίλοι που είναι μαζί, δεν μπορεί να απαλλαγεί από την κοινή μοίρα. Βέβαια, ίσως είμαστε αδέρφια. Αυτό θα το δούμε. Ένα πράγμα που ξέρουμε εμείς -και που ο λευκός άνθρωπος θα ανακαλύψει ίσως κάποτε- είναι ότι ο θεός μας είναι ο ίδιος θεός. Ίσως να σκέφτεστε να τον αποκτήσετε τώρα, όπως θέλετε να αποκτήσετε τη γη μας, αλλά δεν μπορείτε. Είναι ο θεός του ανθρώπου, και το έλεος του είναι το ίδιο και για τον λευκό και για τον ερυθρόδερμο άνθρωπο. Αυτή η γη του είναι πολύτιμη, και το να βλάψει τη γη, είναι σαν να δείχνει περιφρόνηση στον δημιουργό. Ο λευκός θα εξαφανιστεί κι αυτός, ίσως γρηγορότερα από τις άλλες φυλές. Μολύνετε το κρεβάτι σας, και μια νύχτα θα πάθετε ασφυξία από τα ίδια σας τα απορρίμματα…”